U radu svakodnevno dobijamo pacijente kojima je predloženo snimanje koje se naziva CD ekstrakranijalnih arterija. O čemu se u stvari radi, šta ova pretraga obuhvata i kakvi se rezultati iz nje mogu dobiti.
CD ekstrakranijalnih arterija označava color i doppler način pregleda krvnih sudova koji dovode krv prema mozgu. Kako sam naziv kaže, pretraga uključuje pregled «ekstrakranijalnog» dijela ovih krvnih sudova, tj. onaj dio koji se nalazi izvan lobanjske šupljine. Sama pretraga pruža uvid u nekoliko aspekata ovih krvnih sudova; prije svega, u njihovu anatomsku poziciju koja može biti varijabilna, praćena određenim malformacijama koje mogu ali ne moraju imati klinički značaj. Zatim se dobija podatak o stepenu ateroskleroze te o eventualnom postojanju nestabilnih plakova koji mogu dovesti do nastanka ugruška i izazvati moždani udar. Ovi podaci se dobija sa tzv. B mode pregledom koji u biti liči na običnu sliku u crno-bijeloj tehnologiji. Nakon ovog dijela, evaluacije uključuje kolor prikazivanje i Doppler način snimanja protoka. Ova dva parametra su izuzetno bitna jer se težina eventualnih suženja ne može precizno izmjeriti bez ovih podataka. Takođe, postoji niz oboljenja koja su karakterizirana padom brzina protoka što za posljedicu ima nedovoljnu opskrbu mozga krvlju.
Pretragu je potrebno uraditi kod svih pacijenata koji imaju fokalnu neurološku simptomatologiju koja odgovara nedovoljnoj dostavi krvi u teritorijama lijeve ili desne karotidne i vertebralne arterije te kod svih pacijenata sa moždanim udarom koji se razvio naglo, po tipu embolije (otkidanja ugruška i njegovog kretanja cirkulacijom). Takođe, ova pretraga je indicirana kod dosta oboljenja koja izazivaju pad brzina cirkulacije, kao što je srčano popuštanje, greška na aortalnom zalistku, srčana aritmija i slično gdje ona daje podatke o terapiji, njenoj efikasnosti te eventualnom štetnom djelovanju kroz pretjerano obaranje krvnog pritiska. Pretragu je poželjno uraditi i kod pacijenata predviđenih za bypass operaciju na srcu starijih od 65 godina života.
Ukoliko se pronađe teže suženje na ovim arterijama, pacijentima su na raspolaganju različiti lijekove te invazivne procedure poput implantacije stenta ili operativnog zahvata. Ove intervencije značajno smanjuju rizik nastanka moždanog udara kod ovih pacijenata.